اخلاق اجتماعی

مقدّمه ارتباط گسترده بين كشورها و ملت ها از ويژگى دنياى امروز است، و به همين روى، كشورهاى اسلامى و مسلمانان نيز از داشتن رابطه با كشورهاى بيگانه و ملت هاى غيرمسلمان گريزى ندارند. در عين حال، در اين ارتباط علاوه بر حفظ منافع ملّى، پاى بندى به اصول ارزشى و دستورات دينى، كه قرآن كريم و روايات بيان مى كند، بسيار ضرورى است.
چكيده آيات و روايات متعددي به دستگيري توانگران معنوي و مادي از ناتوانان سفارش مي كند. اين مسئله نه تنها در سخن، بلكه در عمل و رفتار پيامبر عظيم الشأن(صلي الله عليه وآله) و ائمّه اطهار(عليهم السلام) تبلور داشت، تا آنجا كه هيچ گاه پيامبر اعظم(صلي الله عليه وآله) به درخواست كنندگان «نه» نگفت. بارها حضرت علي(عليه السلام) نياز ديگران را به خود و خانواده اش مقدّم داشت و ائمه ديگر نيز همين طور.
مقدّمه درباره حضور زن در اجتماع، پرسش هايى مى تواند مطرح باشد; از جمله اينكه زن چگونه و به چه كيفيتى در عرصه عمومى ظاهر شود؟ و ديگر اينكه تعامل و برخورد او با ديگران چگونه بايد باشد؟ مقاله حاضر تنها محور «كيفيت حضور زن در اجتماع» را بررسيده و در جستجوى پاسخ به اين پرسش هاست:
مقدّمه مباحث مربوط به تربيت اخلاقى بخش اساسى معارف قرآنى را تشكيل مى دهد; زيرا اين مباحث در زندگى و سعادت فردى و اجتماعى، بخصوص حيات اخروى و حيات معنوى1 انسان، چنان مهم و حياتى است كه خداوند آن را يكى از اصلى ترين اهداف بعثت پيامبر گرامى(صلى الله عليه وآله) معرفى كرده است
چكيده قرآن كريم براى پيش‏گيرى از جرم و خشكاندن علل و ريشه‏هاى آن، مقرّرات بديعى را ارائه داده است كه شامل پيش‏گيرى اصلاحى، وضعى و كيفرى مى‏شود. بر اين اساس، تنها با يكى از اين شيوه‏ها نمى‏توان از وقوع جرم و انحراف و ناهنجارى‏هاى اجتماعى پيش‏گيرى كرد، بلكه بايد از هر سه روش در كنار هم، براى تحقق اين هدف بهره برد. از آنجا كه قرآن كتاب هدايت و انسان‏سازى است، علاوه بر اينكه استفاده از ساير انواع پيش‏گيرى را امرى بايسته و ضرورى مى‏داند، بر پيش‏گيرى اصلاحى و بازسازى شخصيت مجرمان تأكيد خاصى دارد.
چكيده سخن گفتن، از نعمت‏هاى بزرگ الهى است كه نقش تعيين‏كننده در ساختار شخصيتى انسان دارد. قرآن كريم علاوه بر تأكيد بر اهميت سخن، به گفتن «سخن نيكو» تأكيد نموده است. اين مقاله با رويكرد تحليلى و نظرى درصدد تبيين ديدگاه قرآن درباره سخن نيكو با بررسى اقوال مفسّران و تكيه بر آراء دانشمندان لغت‏شناس است و نيم‏نگاهى نيز به برخى روايات در اين زمينه دارد.
چكيده دين اسلام مجموعه‏ اى از اعتقادات، احكام و قوانين اخلاقى است. انسانِ دينى، علاوه بر دارابودن اعتقاد درست و عمل به احكام اسلامى، مزيّن به اخلاق اسلامى مى‏ باشد. در اين زمينه روش‏هاى تربيتى قرآن راهنما و راهگشاست.
چكيده اختلاف و ستيز انسان‏ها با يكديگر از يك‏ سو، از آثار عالم طبيعت و تزاحمات مادى و زندگى اجتماعى انسان و از سوى ديگر، ناشى از زياده‏ خواهى و استخدام ‏طلبى اوست. اديان الهى و مكاتب بشرى براى پيش‏گيرى و رفع اختلافات، پيشنهاداتى ارائه كرده‏ اند. اسلام نيز به عنوان كامل‏ترين دين الهى، برنامه‏ هايى در اين زمينه مطرح كرده است.
چکیده: نویسنده در آغاز به تعریف «قسم» از دیدگاه ادیبان، مفسّران و حقوق‏دانان پرداخته، سپس انواع سوگندهاى قرآن را مورد بحث قرار داده است.
چکيده: حجاب، آن گونه که بعضي ها پنداشته اند، صرفا يک تکليف شخصي نيست؛ بلکه افزون بر آن يک مسئله عاطفي، رواني، خانوادگي، اجتماعي است. در اين نوشتار عناوين زير مورد ارزيابي قرار مي گيرند: 1- نخست ديدگاهها و دلايل نظريه پردازاني که معتقدند حجاب تکليف شخصي محض است و نقد آنها؛  2- اجتماعي بودن حجاب زن از منظر قرآن کريم؛