یكی از رخدادهایی كه در اواخر سال نهم (ماه ذیحجه) رخ داد، مأموریت حضرت علی ـ علیه السلام ـ از جانب پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ برای اعلام برائت از مشركان، در روز عید قربان در «مِنی» بود، توضیح این كه:
آیات آغاز سوره توبه (از آیه 1 تا 13) در این هنگام نازل شد كه روح این آیات در چهار ماده زیر خلاصه میشود:
1. ممنوعیت ورود بت پرستان به مسجد الحرام و خانه خدا.
2. ممنوعیت طواف با بدن برهنه.
3. ممنوعیت شركت مشركان در مراسم حج.
4. پیمان وفاداران به پیمان محترم است، و به پیمان شكنان چهار ماه مهلت داده میشود تا به اسلام بپیوندند و گرنه اسلام با آنها در حال نبرد است.
پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ نخست ابوبكر را طلبید، و او را مأمور كرد تا این آیات را به صورت قطعنامه در مراسم حجّ در عید قربان در سرزمین مِنی برای مردم بخواند.
ابوبكر، آیات را گرفت و همراه چهل (یا سیصد) نفر، به سوی مكّه حركت كرد، ولی طولی نكشید كه پیك وحی از طرف خدا، به حضور پیامبر رسید و عرض كرد: خداوند فرمان داده است كه: «این آیات را باید تو یا كسی كه ازتو است، بخواند.» پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ بیدرنگ، حضرت علی ـ علیه السلام ـ را به حضور طلبید و ماجرا را به او گفت، و مركب مخصوصش را در اختیار علی ـ علیه السلام ـ گذاشت و به او فرمود: حركت كن، و در راه، آیات و قطعنامه را از ابوبكر بگیر، و خودت این مأموریت را انجام بده.
حضرت علی ـ علیه السلام ـ حركت كرد و در سرزمین «جُحفه» به ابوبكر رسید، و فرمان پیامبر را به او ابلاغ نمود، ابوبكر آیات را در اختیار علی ـ علیه السلام ـ گذاشت، علی ـ علیه السلام ـ به مكّه رفت و قطعنامه بیزاری از مشركان را در «مِنی» خواند و به اطّلاع مردم رسانید.
ابوبكر به مدینه مراجعه كرد، و به محضر رسول خدا ـ صلّی الله علیه و آله ـ رسید و عرض كرد: «نخست مرا برای اعلام برائت از مشركان، نصب كردی، ولی اكنون عزل نمودی، آیا آیهای بر ضد من نازل شده است؟» پیامبر فرمود:
«لا، اِلّا اِنِّی اُمِرْتُ اَنْ اُبَلِّغَهُ اَنَا اَوْ رَجُلٌ مِنْ اَهْلِ بَیتِی؛ نه، جز این كه من از جانب خدا مأمور شدهام كه آن آیات را خودم یا یكی از مردان خاندانم ابلاغ كند.»(1)
و در مسند احمد آمده، پیامبر ـ صلّی الله علیه و آله ـ در پاسخ ابوبكر فرمود:
«لا وَ لكِنْ جِبْرِئیلُ جائَنِی فَقالَ لا یؤَدّی عَنْكَ اِلّا اَنْتَ اَوْ رَجُلٌ مِنْكَ؛ نه، ولی جبرئیل نزد من آمد و گفت: آن را جز تو یا مردی از تو، ابلاغ نكند.»(2)
این ماجرا در احادیث شیعه و سنّی از امور قطعی است، و به روشنی بیانگر آن است كه امیر مؤمنان علی ـ علیه السلام ـ در مسایل مربوط به حكومت اسلامی، شایستهتر از دیگران است، هدف از این عزل و نصب آن است كه عملاً مردم بدانند كه علی ـ علیه السلام ـ از نظر روحیه و جهات معنوی و سیاسی، قرین و همسان پیامبر اكرم ـ صلّی الله علیه و آله ـ میباشد.