از امام صادق ـ علیه السلام ـ نقل شده كه فرمود: حضرت نوح ـ علیه السلام ـ بعد از فرود آمدن از كشتی، پنجاه سال(1)عمر كرد و در اواخر عمر، جبرئیل به او نازل شد و گفت: «ای نوح! نبوت خود را به پایان رساندی و ایام عمرت سپری شد. اسم اكبر و میراث علم وآثار علم نبوت را كه همراه تو است به پسرت «سام» واگذار كن، زیرا من زمین را بدون حجت و عالِم آگاه و مطیع كه پس از تو الگوی نجات مردم تا عصر پیامبر بعد باشد قرار نمیدهم. سنت من این است كه برای هر قومی، هادی و راهنمایی برگزینم تا سعادتمندان را به سوی حق هدایت كند و كامل كننده حجّت برای متمرّدان تیره بخت باشد.»
حضرت نوح ـ علیه السلام ـ این فرمان را اجرا كرد، و «سام» را وصی خود ساخت. هم چنین فرزندان و پیروانش را به آمدن پیامبری به نام هود ـ علیه السلام ـ بشارت داد و وصیت كرد وقتی هود ـ علیه السلام ـ ظهور كرد، از او پیروی كنند، نیز وصیت نمود هر سال یك بار وصیتنامه را بگشایند و بخوانند و همان روز را روز عید خود قرار دهند.(2)
فنا و بیوفایی دنیا از نظر نوح ـ علیه السلام ـ
حضرت نوح ـ علیه السلام ـ از پیامبرانی بود كه عمر طولانی داشت. بعضی نوشتهاند 2500 سال عمر نمود، از این رو به او «شیخُ الانبیاء» میگفتند. در عین حال او هرگز دل به این دنیای فانی نبسته بود و خود را چون مسافری میدید، شاهد بر مدعی این كه در روزهای آخر عمر آن پیامبر گرامی، شخصی از او پرسید: «دنیا را چگونه دیدی؟!»
نوح ـ علیه السلام ـ در پاسخ گفت: «كَبَیتٍ لَهُ بابانِ دَخَلْتُ مِنْ اَحَدِهُما وَ خَرَجْتُ مِنَ الْآخَرِ؛ دنیا را هم چون اطاقی دیدم كه دارای دو در است، از یكی وارد شدم و از دیگری بیرون رفتم.»(3)
امام صادق ـ علیه السلام ـ فرمود: هنگامی كه عزرائیل نزد نوح ـ علیه السلام ـ برای قبض روح آمد، نوح در برابر تابش آفتاب بود، عزرائیل سلام كرد، نوح ـ علیه السلام ـ جواب سلام او را داد و پرسید: «برای چه به این جا آمدهای؟».
عزرائیل گفت: آمدهام روح تو را قبض كنم.
نوح ـ علیه السلام ـ فرمود: «اجازه بده از آفتاب به سایه بروم.»
عزرائیل اجازه داد و نوح ـ علیه السلام ـ به سایه رفت، سپس نوح (این سخن عبرت آمیز را به عزرائیل) گفت:
«ای فرشته مرگ! آن چه در دنیا زندگی نمودم، (به قدری زود گذشت كه) همانند آمدن من از آفتاب به سایه بود، اكنون مأموریت خود را در مورد قبض روح من انجام بده». عزرائیل نیز روح او را قبض كرد