بسم الله الرحمن الرحیم
«قل هو الله احد؛ بگو که او خدای یکتا و یگانه است. الله الصمد؛ خدایی که کامل و از هر خلل و نیازی بیگانه است. لم یلد و لم یولد؛ نزاییده و زاییده نشده است. و لم یکن له کفواً احد؛ و نباشد با او همتا و همگونی».
اقبال لاهوری با الهام از آیه «قل هو الله احد» این چنین تفسیر می کند:
اینکه در صد سینه پیچـد یک نفس سرّی از اسـرار توحـید است و بس
رنـگ او بــرکــن مثـال او شــوی در جـهان عـکس جـمال او شـوی
آن که نام تـو مسلمـان کـرده است از دویـی سـوی یـکی آورده اسـت
خویشتن را ترک و افغان خوانده ای وای بـر تـو آنــچـه بـودی مانـده ای
با یـکی سـاز از دویـی بردار رخـت وحدت خود را مگـردان لخت لخت
صـد مـلل از مـلّتـی انـگیــخـتـی بـر حصـار خـود شبیـخون ریـخـتی
یک شــو و توحیـد را مشهـود کـن غایبــش را از عمــل مــوجـود کـن
لـــذّت ایمـان فــزایـد در عـمــل مـرده آن ایـمان کـه نـایـد در عمــل
«الله الصمد»
گـر بـه «الله الصـمد» دل بــسته ای از حد اسبــــاب بـیــرون جسته ای
بنـــده حــق بـنـده اسبـاب نیـست زنـــدگـانی گـردش دولاب نیـسـت
مسلـم استـی بـی نیـاز از غیــر شـو اهـــل عـالـم را سـراپــا خیــر شـو
پـیش منـعم شکـوه گــردون مکــن دست خویش از آستین بیرون مکن
چـون علــی در ســاز با نـان شعیـر گـردن مرحـب شـکن خیـبــر بگیـر
رزق خـود را از کـف دو نـان مــگیر یـوسف استـی خــویش را ارزان مگیـر
گر چه باشی مـورهــم بـی بـال و پر حــاجـتــی پیــش مـسلمانـی مبـر
راه دشـوار اسـت سـامـان کـم بگیر در جــهــــان آزاد زی، آزاد میــــر
پشــت پـا زن تخـت کیــکاووس را سـر بـده از کــف مـده نـامــوس را
«لم یلد و لم یولد»
فــارغ از بـاب ام و اعــمـام بـاش هـمـچو سلـمان زاده اســلام باش
نکـته ای ای هـمــدم فـرزانه بیــن شـهــد را در خـانـه هـای لانه بین
قـطـره ای از لالـه حـمـــراســـتی قـطـره ای از نرگــس شهــلاسـتی
این نمی گـوید کـه مـن از عـبـهـرم آن نـمی گـویــد مــن از نیــلوفـرم
مـلّـت مـا شـأن ابـراهـیــمی است شهـد مـا ایـمان ابـراهیــمی است
گـر نـسب را جــزو ملّت کـرده ای رخنـــه در کـار اخــوّت کــرده ای
در زمـیـن ما نـگــیــرد ریـشـه ات هسـت نامسلـم هنـوز اندیشـه ات
نیسـت از روم و عـرب پـیونــد ما نیســت پابنــد نســب پیــوند ما
دل به محبـوب حجـازی بستـه ایـم زیـن جهـت بایکـدیگر پیوسته ایم
عشـق او سـرمایـه جمعیـت اسـت همچو خون اندر عروق ملّت است
عشق ورزی از نسب بایـد گذشـت هم ز ایـران و عرب بایـد گـذشـت
«و لم یکن له کفواً احد»
رشتـه ای بـا «لم یـکن» بایـد قـوی تا تــو در اقـوام بـی هـمـتــاشـوی
آن که ذاتش واحد است ولا شریک بنـده اش هـم در نسـازد با شـریک
مؤمـن بــالای هــر بـــالاتـــری غـیــرت او برنـتــابـد هـمـســری
فـرقـه «لاتحـزنــوا» انــدر بـــرش «انتـم الاعلـون» تاجـی بـر ســرش
مـی کـشـد بـار دو عـالـم دوش او بـحــر و بـــر پــرورده آغــوش او
زیـر گـردون مـی نـیـاســایـد دلش بــر فـلک گیـرد قـرار آب و گلـش
طایــرش منقــار بــر اخــتر زنــد آن سـوی ایـن کهـنه چنبـر بـر زنـد
تــوبـه پــرواز پـری نـگشــوده ای کرمک اسـتی زیر خـاک آسـوده ای
خــوار از مهجــوری قـرآن شــدی شـکوه سنـج گـردش دوران شـدی
ای چـو شبـنـم بر زمیـن افتنـده ای در بــغـل داری کـتــاب زنــده ای
نویسنده : عالیه جعفری