عالم برزخ

برزخ در لغت به معناي زمين و يا مكاني است كه بين دو چيز فاصله انداخته است. اما برزخ در اصطلاح قرآن، روايات و مجموعه تعاليم اسلامي به معناي عالم پس از مرگ و حدفاصل بين دنيا و آخرت است. شايد بتوان ادعا كرد كه برزخ بدين معنا نخستين بار در تعاليم اسلامي و قرآن كريم استعمال گرديده است.
تعريف برزخ اگر چيزى ميان دو شى واسطه و فاصله شود, «برزخ» ناميده مى شود.
عالمى ميان مرگ و قيامت «برزخ» واژه‌اى عربى از ريشه (ب - ر - ز) و در لغت به معناى حايل بين دو چيز است؛ گويا اين واژه در اصل به معناى پاره زمينى بوده كه بين دو چيز خودنمايى و بروز داشته؛ ولى بعدها اين معنا توسعه يافته و بر هر امر حايل بين دو چيز، برزخ اطلاق گشته است.[1]
عالم برزخ، عالم متوسطى ميان دنيا و آخرت است كه مردگان تا قيامت در آن بسر مى ‏برند. پس از اثبات وجود روح مجرد و بقاى آن پس از مرگ و تخليه بدن، اين مساله اساسى مطرح مى‏ گردد كه ارواح پس از مرگ و خارج شدن از قالب اجسام بدنى در كجا زندگى مى ‏كنند؟
چكيده مرگ امرى وجودى و به معناى انتقال انسان از يك مرحله زندگى به مرحله ديگر است. انسان داراى روح مجرّدى است كه پس از فرارسيدن مرگ، از بدن خارج مى‌گردد، ولى هرگز نابود نمى‌شود، بلكه تنها بدن انسان متلاشى مى‌ شود. اما اين‌كه روح امرى مادى است و محل استقرار آن در مغز است، همين‌طور تشبيه آن به رايانه و سى‌دى‌ هاى چند گرمى ناسازگار با ادلّه عقلى است.
آيات برزخ (حَتى‏ اِذا جاءَ اَحَدَهُم الْمَوتُ قالَ رَبِّ ارْجِعُونِ لَعَلّى‏ اَعْمَلُ صالِحاً فيما تَرَكْتُ كَلّا اِنَّها كَلِمَةٌ هُوَ قائِلُها وَ مِنْ وَرائِهم بَرزخٌ اِلى‏ يَومِ يُبْعَثُونَ)(1) (كافران در فراموشى و غفلتند) تا آنگاه كه يكى از آنها را مرگ فرارسد(آگاه و پشيمان گشته) گويد: پروردگارا! مرا به دنيا بازگردان! شايد گذشته ‏ام را جبران كرده و كارهاى نيك انجام دهم! (به او خطاب شود) هرگز! آنچه مى ‏گويى، اينك بى‏فايده است و از لحظه مرگ تا روزى كه برانگيخته شوند، «برزخ» و فاصله است.
تعريف برزخ اگر چيزى ميان دو شى‏ء واسطه و فاصله شود، «برزخ» ناميده مى ‏شود.
در میان این جهان و سرای آخرت، جهان سومی به نام «برزخ‏» است که ارواح همه انسانها پس از مرگ تا روز قیامت در آن قرار می‏گیرند. «و من ورائهم برزخ الی یوم یبعثون، و پشت ‏سر آنها (پس از مرگ) برزخی است تا روز قیامت‏» . (1)
در مقاله حاضر نويسنده، به تحليل چگونگي برزخ و ويژگي هاي آن مي پردازد و خواننده را با برخي جنبه هاي عالم برزخ كه حائل ميان دنيا و قيامت است با استناد به قرآن كريم آشنا مي كند.  
حيات پس از مرگ برزخ در لغت به معناى زمين و يا مكانى است كه بين دو چيز فاصله انداخته است. اما برزخ در اصطلاح قرآن، روايات و مجموعه تعاليم اسلامى به معناى عالم پس از مرگ و حد فاصل بين دنيا و آخرت است.