چكيده
يكي از خاورشناساني كه جايگاه بلند و شهرت زيادي ميان خاورشناسان جهان دارد، تئودور نولدكه آلماني است وي بخش سوم كتاب «تاريخ قرآن» را به مباحث رسمالخط و قرائت قرآن اختصاص داده است.
چکیده
اين مقاله به بررسی ديدگاه مستشرقان در مورد تاثیرپذیری قرآن از فرهنگ، آداب و قوانین اعراب اختصاص دارد. نویسنده بعد از تبیین تاريخچه و شبهه مستشرقان، به خاستگاه شبهه ميپردازد و معتقد است قرآن سه نوع برخورد (انکاری، اثباتی و اصلاحی) با فرهنگ اعراب داشته. وي براي هر نوع مثالهایي ذکر ميکند و يادآور ميشود که قرآن از ابزار «گفتوگوي عرفی» برای انتقال مفاهیم الهی بهره برده است. نويسنده نتيجه ميگيرد كه قرآن از فرهنگ جاهلي متأثر نشده و دلايل و مثالهاي مستشرقان در اين مورد نقدپذير است.
چكيده
مستشرقان در طول تاريخ کوشيدهاند منبع قرآن را غير وحياني و ساخته بشر معرفي نمايند. بنابراين مبانياي اتخاذ كردهاند كه آنان را به آن هدف برساند. اين مقاله به نقد و بررسي بعضي از مباني نظري مستشرقان در مورد تناقضهاي قرآن ميپردازد، مانند: بشري بودن قرآن، اخذ قرآن از مصادر يهودي و مسيحي، تأثيرپذيري قرآن از فرهنگ عرب جاهلي، تجربه ديني و تاريخمندي قرآن.
چكيده
اين نوشته به بررسي مقاله «حورالعين» (Huris) نوشته «ماهر جرار» در جلد دوم دایرةالمعارف قرآن ليدن ميپردازد. ماهر جرار واژه حورالعين در قرآن و روايات را جست وجو ميكند و بعد از ذكر آراي نخستين مفسران اسلامي، آنها را بررسي مينمايد و بر آن است كه ريشه اعتقاد به حورالعين از دين زرتشت يا مسيحيت است؛ و اعتقاد به حورالعين را در باب جهاد و شهادت موثر است. اما مترجم به نقد اين نظرات ميپردازد كه اولاً منابع مقاله ضعيف و غالباً از اهلسنت است. ثانياً شباهت عقايد اسلامي و اديان پيشين دليل اخذ از آنها نيست بلكه منبع الهي يكي بوده است و ثالثاً در منابع اسلامي وعده به حورالعين به عنوان تحريك به جهاد و شهادت نيامده است و هدف جهاد اسلامي رضايت الهي و دفاع بوده است.
چكيده
اين مقاله به معرفي و نقد مقاله «انبياء و نبوت» (Prophets and prophethood) جناب «يوري روبين» در دائرة المعارف قرآن ليدن اختصاص دارد. مقاله آقاي روبين شامل اين بحثهاست:
چكيده
مقاله «تشيع و قرآن»(Sheism and the Quran) يكي از مقالات دايرة المعارف قرآن لايدن است و دربردارنده مباحثي مانند اصول و شيوههاي تفسير شيعه، نقشِ امامان معصوم شيعه در تفسير قرآن، اختلاف قرائات، روايات تحريف قرآن، و معرّفيِ برجستهترين مفسران و تفاسير قرآني شيعه ميباشد.
چكيده
يكي از شبهات وارده به قرآن از سوي مستشرقان، شبهه تحريف قرآن ميباشد. برخي از مستشرقان نظير «جوين بل»، «جان برتون»، «جوردن دارنل نيوباي»، «شري لويين»، با نگارش مقالاتي با اين عنوان (تحريف) يا عناوين ديگر مسئله تحريف قرآن را در دائرة المعارف قرآن لايدن مطرح نمودهاند. اينان با استناد به روايات ضعيف ـ حشويه اهل سنت و اخباريون شيعه ـ به اثبات اين مطلب در اين دائرة المعارف جهاني پرداختهاند.
چكيده
«زنان و قرآن» (Women and the Quran) عنوان مقالهاي است كه دكتر روت رادد در دايرة المعارف قرآن ليدن هلند نوشته است.
وي در اين مقاله از آياتي كه زنان و مردان را به خاطر وظايف ديني مخاطب قرار داده، آغاز كرده است و به صورت مفصل در رابطه با خلقت و جايگاه معنوي، اجتماعي، اقتصادي و خانوادگي زن بحث كرده است. هم چنين به تعداد زيادي از آيات كه به زنان اشاره دارد و شأن نزول آنها به نقل از تفاسير و روايات پرداخته است.
چکيده
چيستي «وحي» يكي از پرسشهاي اصلي حوزه دين پژوهي است که توجه دانشمندان را به خود جلب کرده است. «تجربه ديني» يکي از رويکردهاي خاورشناسان در تحليل وحي ميباشد و اين مقاله در پي آشکار ساختن اين ديدگاه و نسبت آن با «وحي اسلامي» است که در اين اواخر مورد نظر و گفتمان بسياري قرار گرفته است.
چكيده
دو مقالهي «شيعه» (Sheia) و (Sheism and the Quran) و «تشيع و قرآن» از مقالات دايرة المعارف قرآن لايدن در بردارنده مباحثي مانند معناي لغوي و اصطلاحي واژه «شيعه» در قرآن، نظر شيعه دربارهي قرآن، و مباحثي پيرامون روايات تحريف قرآن ميباشد. در اين نوشتار مقاله شيعه و بخشي از مقاله تشيع و قرآن ترجمه و بررسي شده است.
نويسندهگان به عنوان خاورشناس در اصول و مباني شيعه ترديد ميكنند و اظهارنظرهاي غير عالمانهاي را به شيعه اماميه نسبت ميدهند؛