مقالات

اسماء جمع اسم از ماده­ "سُمُوّ" به معنی بلندی است؛ هرچند عده ­ای گفته ­اند از ماده­ "وَسَم" به معنی علامت است.1 اسم یعنی چیزی که با آن شئ شناخته می­شود؛2 یعنی چیزی که ذات یا صفت  شئ را نشان ­دهد.3 1. [1]. فيومى، احمد بن محمد؛ مصباح المنیر، قم، دارالهجرت، 1414ق، چاپ دوم، ص290. 2. [2]. بدیع یعقوب، امیل؛ موسوعة علوم اللغة العربیة، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1427ق، چاپ اول، ج2، ص73 و راغب اصفهانى، حسين بن محمد؛ المفردات فی غریب القرآن، بیروت، دارالعلم الدارالشامية، 1412ق، ص428. 3. [3]. مصطفوی، حسن؛ التحقيق في كلمات القرآن الكريم‏، تهران‏، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1375ش، چاپ اول، ج5، ص225.

پيش‏گفتار؛ قرآن كريم اساس معارف مسلمانان به شمار می آيد. از اين رو جا دارد در سال پيروي عملي از سيره امام علي عليه ‏السلام سيماي قرآن ناطق را در كتاب نور و هدي مشاهده كنيم. شيوه رايج در اين باره نقل روايات فضايل امام عليه السلام به ترتيب آيه ها و يا احيانا با محور قرار دادن ارزشهاي امام عليه السلام است و چون به اين سبك آثار فراواني هست1 و بهتر است از كارهاي تكراري پرهيز و به تحقيقات افزوده شود؛ بي هيچ ادعايي2 سخناني در اين زمينه از بزرگان نقل و بررسي می شود شايد مفيد و مؤثر افتد.

چكيده حمله اصحاب فيل به مكه، كه سوره اى از قرآن هم بدان اختصاص يافته، به لحاظ واقعيت تاريخى و كيفيت وقوع ميان پژوهشگران تاريخ عرب قبل از اسلام، مورد بحث و گفتگوست. برخى خاورشناسان و نويسندگان شرقى، آن را بر مفاد كتيبه دوم به جاى مانده از ابرهه مربوط به سال 547 ميلادى (Ry 506) و اشاره پروكوپيوس مورخ بيزانسى قرن ششم ميلادى درباره لشكركشى ابرهه به ايران و انصراف و بازگشت سريع او، تطبيق كرده اند.

نبردى ميان مسلمانان و مشركان، كنار كوه اُحُد غزوه اُحُد، دهمين[1] و به قولى، نهمين[2] غزوه پيامبر(صلى الله عليه وآله) بود كه روز هفتم[3] يا نيمه[4] شوّال سال سوم هجرت، به وقوع پيوست. اين غزوه، از آن جهت به اين نام معروف شد كه در دامنه كوه اُحُد اتّفاق افتاد.