اقوام و قبایل

متوسّم از ماده وسّم  کنآیه از تیزهوشی و تیزبینی است. براساس آیات قرآنی و روایات معصومین(علیهم السلام) و قرائن تاریخی در میان ملل هیچ ملتی مانند ایرانیان به پیشواز از اسلام نرفته است.
با نگاهی به تاریخ پُرفراز و نشیب ایران درخواهیم یافت که ایرانیان همواره برای پیشبرد اهداف آیین مقدّس اسلام کوشیده و در این راه، پیشگام بوده اند. گواه این سخن، تلاش بزرگ ترین دانشمندان مسلمان ایرانی است که نام دین اسلام را در سراسر جهان، بلند آوازه ساخته و پایه های تمدّنی آن را بنا نهاده اند.
با تبلیغات فراوان مردم قبول کرده اند که روزانه یک صفحۀ قرآن بخوانند، بسیاری از افراد آن را برای ثوابش می خوانند و کاری به معنای آن ندارند و حتی اگر سؤالی پیش آمد فوراً ذهن خود را از آن منصرف می سازند تا مبادا ذهنشان به کار بیفتد یا چیز جدیدی بیاموزند. ولی هستند افرادی که معتقدند قرآن خواندن ثواب دارد ولی یاد گرفتن معنای آن ثواب بیشتری دارد و اصلاً این کتاب آمده تا به ما درس زندگی بدهد.
آنچه بنى اسرائيل در حوزه انديشه و فكر نشان مى ‏دادند و موضع گيری هاى فكرى يهود در طول تاريخ طولانى خود، از مهم‏ترين مباحثى است كه قرآن به آن پرداخته و آن را مورد انتقاد قرار داده است. برخى از عذاب‏ها و ملامت ها به همين اعتقادات انحرافى و صفات درونى آنان برمی  گردد؛
هجرت پیامبر اکرم ـ صلی اللّه علیه وآله ـ از مکه به مدینه، وی را با فرهنگ و آداب و سنن جدیدی مواجه ساخت که پیشتر در مکه کمتر با آن برخورد داشت. مردم مکه عموما فرهنگی همگون داشتند و به سختی پایبند آداب و سنن قبیله ای بودند و در چهارچوب آموزه های بت پرستی زندگی می کردند.
شرح حال حضرت يونس عليه السلام و قوم او داراي نكات آموزنده اي است كه چنانچه به خوبي مورد توجه قرار گيرد مي تواند جهان بيني فرد را اصلاح نمايد و مسير حركت او را اصلاح كند واز اين جهت بسيار اميدبخش است .
بررسى تاريخ، نشان از بروز حوادث عجيب و كم نظير در تاريخ يهود دارد كه در ساير اديان و مذاهب كمتر يافت مى‏شود. يكى از داستان‏هايى كه قرآن مجيد (به عنوان آخرين ذخيره الهى) بيش از همه به تفصيل به آن پرداخته، داستان اين قوم مى‏باشد.
مقدّمه يكى از ابعاد اعجاز قرآن، پيش‌گويى از حوادث آينده است كه از موضوعات گوناگونى خبر داده. يكى از آن سخن از قوم ديگرى است كه در خدمت اسلام قرار خواهند گرفت.
«بني اسرائيل» از اقوام يهودي است كه در قرآن كريم به صورت مفصّل به بيان زندگي، ويژگي ها و نوع برخورد آنان با پيامبران پرداخته شده است. در قرآن كريم، 41 بار از اين قوم نام برده شده; همچنين در عهدين، سير تحوّلات و اوصاف آنان در اسفار گوناگون بيان شده است.
مقدّمه توجه به قهرمانان و الگوگيري از آنان تأثير بسياري بر روحيه افراد جامعه دارد و در اين باره، ستودن اسوه هاي الهي و محبوبان درگاه خدا و ائمّه اطهار(عليهم السلام) در ميان مؤمنان، از جايگاه ويژه اي برخوردار است و اين با «ملّي گرايي» تفاوت دارد. ايرانيان در قرآن و چشم انداز آن، از جايگاه خاصي برخوردارند