قرآن و ادبیات فارسی

اثرپذیری ساختاری ـ سبکی در این شیوه، سخنور ساختاری قرآنی یا حدیثی را چونان نمونه و سرمشقی پیش چشم می گیرد و سخن خویش را در ساخت و بافتی می پردازد که با آن هم خوان و هم سان باشد.
ادب پارسی عرصه جلوه و ظهور قرآن کریم است. شاعران و نویسندگان پارسی زبان از قرآن کریم متأثرند و در آثار و تألیفات خود این تأثیر را برجای نهاده اند. اثرپذیری ادب پارسی از قرآن کریم بسیار گسترده و دارای انواع گوناگون است. در شماره های پیشین از اثرپذیری واژگانی، اثرپذیری گزاره ای (اقتباس، حل یا تحلیل)، اثرپذیری گزارشی و اثرپذیری الهامی سخن گفتیم و اینک:
ادب پارسی عرصه جلوه و ظهور قرآن کریم است. شاعران و نویسندگان پارسی زبان از قرآن کریم متأثرند و در آثار و تألیفات خود این تأثیر را برجای نهاده اند. اثرپذیری ادب پارسی از قرآن کریم به دو گونه است.
ادب پارسی عرصه جلوه و ظهور قرآن کریم است و شاعران و نویسندگان پارسی زبان از قرآن کریم متأثّرند و در آثار و تألیفات خود این تأثیر را برجای نهاده اند. اثر پذیری ادب پارسی از قرآن کریم، به دوگونه است،
قرآن مجید کلام خداوند و کتاب دینی مسلمانان، بی گمان سنگ زیرین و محور بنیادین فرهنگ و تمدّن برجسته و با شکوه اسلامی است، و آثار مبارک و خجسته آن در همه ابعاد و اضلاع این فرهنگ فرخنده آشکار است. در این گفتار و گفتارهایی که در پی آن خواهد آمد، برآنیم تا به یاری خدای بزرگ، گوشه هایی از اثر گذاری های این کتاب عظیم آسمانی را بر شعر و ادب پارسی بازنماییم.
ناصر خسرو از شاعران شیعۀ قرن پنجم است و به همراه حافظ و رودکی جزء سه شاعری می باشد که کل قرآن را حفظ بوده و از آیات قرآن برای اثبات ادعای خویش در شعرش استفاده کرده است.
مواعظ قرآنی؛ دعوت به انفاق از نکته های اخلاقی که در شعر پروین مورد توجه وی است؛ دستگیری از مستمندان و کمک بی منت به فقرا است.
آثار باقیمانده از سعدی(علیه الرحمه) نشان می دهند که او یکی از«شیواترین سخنوران» قلمرو شعر و ادب زبان فارسی و شاید آثار او برجسته ترین آثار ادبی، یا دست کم در شمار معدود آثار برجسته ادبیات ما طی هزار و دویست سال گذشته باشد.
شعر را مقصود اگر آدمگری است       شاعری هم وارث پیغمبری است (اقبال لاهوری)
مقدمه: شعر روح و باطن همه هنرهاست و هنرمندان همه در مرتبه سير و سلوك باطنى خودشاعرند.اگر هيچ هنرى را در ميان هنرهاى اسلامى به محك كلام نبى(صلی الله علیه و آله و سلم) و ائمه(علیهم السلام) سنجيده ندانيم،شعر چنين نخواهد بود زيرا شواهد بسيار در ميان است تا بر اين نظرحجت آيد كه شعر حقيقى كلامى است كه روح القدس بر زبان شاعر جارى كند (1) .